Intertrigo

Definitie

Intertrigo is een in de grote huidplooien gelokaliseerde, oppervlakkige huidaandoening, welke zich kenmerkt door altijd roodheid (erytheem) aan beide zijden van de plooi.

Bron: Landelijke multidisciplinaire richtlijn Smetten (intertrigo) preventie en behandeling 2011

Kenmerken

Smetten kenmerkt zich door een lichtrode, intacte huid tot een felrode, glanzende, intacte huid. De zorgvrager kan klagen over jeuk en een schrijnend of branderig gevoel.

Smetten met een nattende huid
Deze vorm van smetten kenmerkt zich door een felrode, nattende en kapotte (erosieve) huid en verweking (maceratie). De zorgvrager kan klagen over jeuk en een schrijnend of branderig gevoel. Er kan een scherpe rode wondlijn (fissuur) zichtbaar zijn op de breuklijn van de ene helft van de huidplooi en de andere helft.

Smetten met een geïnfecteerde huid
Naast de kenmerken van smetten zoals hiervoor beschreven kunnen één of meerdere van de volgende klinische verschijnselen zichtbaar zijn:

  • Pustels (puistjes)
  • Nattende huid
  • Exsudaat
  • Randschilfering
  • Satelliet laesies (eilandjes voor de kust)
  • Felrode huid
  • Pus
  • Korstvorming
  • Onaangename geur


Stel de diagnose smetten aan de hand van het voorkomen van de klinische verschijnselen: altijd (glanzende) roodheid (erytheem) van de huid aan beide zijden van de plooi.

Daarnaast kunnen de volgende symptomen en ervaren klachten voorkomen:

Symptomen

  • maceratie (verweking)
  • erosies
  • nattende huid (exsudaat vorming)
  • fissuren (scheurtjes)
  • korstvorming


Ervaren klachten

  • jeuk
  • pijn
  • branderigheid
  • onaangename geur

Behandeling

Behandel smetten als volgt:

  • Eén of meerdere preventieve maatregelen, minimaal 2 maal daags.
  • Bij een felrode, glanzende huid minimaal 2 maal daags behandelen met zinkoxidesmeersel FNA, dun aangebracht (zo nodig eerst de zinkresten van een vorige behandeling verwijderen met zoete olie), óf een barrièreproduct (raadpleeg voor de frequentie van gebruik van het barrièreproduct de bijsluiter).
  • Raadpleeg bij twijfel een meer deskundige.


Smetten met een nattende huid

  • intensiveer de preventieve maatregelen tot minimaal 3 maal daags zinkoxidesmeersel FNA, dun aangebracht (zo nodig eerst de zinkresten van een vorige behandeling verwijderen met zoete olie);
  • maak géén gebruik van een barrièreproduct op een nattende huid; 
  • breng eventueel lokaal een antischimmelpreparaat aan;
  • consulteer bij twijfel een deskundige.


Smetten met een geïnfecteerde huid

  • consulteer een deskundige
  • intensivering van de preventieve maatregelen, minimaal 3 maal daags een combinatiepreparaat van zinkoxidesmeersel FNA met een antischimmelpreparaat uit de groep imidazolderivaten (clotrimazol 2%, = Nizoral);
  • zo nodig eerst de zinkresten van een vorige behandeling verwijderen met olie en daarna een antischimmelpreparaat uit de groep imidazolderivaten, zoals, clotrimazol of ketoconazol, 1-2 maal daags, tot 2 cm buiten het aangedane huidgedeelte. Vervolgens zinkoxidesmeersel 1% FNA óf zinkoxidesmeersel FNA, dun aanbrengen;
  • maak geen gebruik van een barrièreproduct op een nattende huid.
  • gebruik (combinatiepreparaten met) corticosteroïden alleen in opdracht van een arts.


Evaluatie behandeling

  1. evalueer de behandeling op dag 3, 7 en 14 na het starten van de behandeling;
  2. evalueer de behandeling bij twijfel, en altijd bij smetten met een geïnfecteerde huid, samen met een deskundige;
  3. stel, wanneer de klachten verergeren tijdens de behandeling, opnieuw vast om welke verschijningsvorm van smetten het gaat en pas zo nodig de behandeling aan;
  4. overweeg, wanneer er na 14 dagen van behandeling geen verbetering is opgetreden, of een microbiologische kweek van extra waarde kan zijn om de behandeling te kunnen bepalen. Doe dit altijd in overleg met wondverpleegkundige of arts. 

Stel vast of er sprake kan zijn van een andere huidafwijking dan smetten, namelijk wanneer:

  • er ook sprake is van een huidafwijking op andere lichaamsdelen;
  • er sprake is van druk ter hoogte van de huidafwijking (mogelijkheid van decubitus);
  • er sprake is van de inwerking van urine en/of faeces (mogelijkheid van incontinentie dermatitis).


Raadpleeg in het geval van een mogelijke andere huidaandoening of bij twijfel een meer deskundige (wondverpleegkundige of arts).

Preventie

Start preventieve maatregelen bij iedereen die lichamelijke verzorging van een zorgverlener ontvangt en een verhoogd risico heeft op het ontstaan van smetten. Geef advies, instructie en voorlichting over onderstaande aanbevelingen en stimuleer het toepassen ervan.

Voorkom huid-op-huid-contact door:

  • Het dragen van ondersteunende kleding: goedsluitend, niet knellend ondergoed (bijvoorbeeld met pijpjes) voor zowel mannen als vrouwen.
  • Een katoenen BH (eventueel eerst een katoenen hemd of
    T-shirt aantrekken en daaroverheen de BH).
  • Suspensoir bij mannen.
  • De huid na het wassen deppend drogen, met name in de huidplooien.
  • Katoenen pyjamabroek in plaats van nachtpon.
  • Het tussen de huidplooien aanbrengen van één van de volgende materialen:
    - scheurlinnen
    - non-woven gaas
    - engels pluksel
    Deze materialen vervangen als ze vochtig worden of in ieder geval minimaal twee maal daags. 


In de volgende situaties is er een verhoogd risico:

  • Vrouwelijk geslacht.
  • Gevorderde leeftijd.
  • Obesitas.
  • Verminderde mobiliteit.
  • Verhoogde lichaamstemperatuur.
  • Vochtige huid (door transpireren en/of incontinentie).
  • Diabetes mellitus.
  • Verminderde weerstand (bijvoorbeeld na een chemokuur).
  • Beperkingen in de ADL of tekortschietende persoonlijke hygiëne.
  • Eerdere smetten.

 
Bron: Landelijke multidisciplinaire richtlijn Smetten (intertrigo) preventie en behandeling 2011